Beaufort Oostduinkerke-Koksijde De Panne : 27 juni 2012

Woensdag 27 juni wordt een lange dag.  Om 8u30  naar Miet gefietst, en met de fietsen op de auto naar  Nieuwpoort gereden; geparkeerd nabij de Sint-Laureinstoren.
Met de fiets volgen we de Fietskustroute richting Oostduinkerke en vergeten (mijn fout) te stoppen aan het Visserijmuseum waar een aantal werken "Journeys" van Melita Couta te zien zijn. (We beslissen die dan op de terugweg te doen)

We rijden door tot aan het strand van Sint-André waar een ander prachtig werk staat van
de Cypriotische  Melita Couta : "The Wanderer"

Een faun met een gouden hoorn staart wezenloos naar de zee met geheven hoofd en open mond. De faun, een oud-Grieks mythologisch figuur, verbindt zich met de locatie aan het strand van Koksijde door overeenkomsten met oude gebruiken en het bijgeloof van de vissers.

Hij staart naar de oneindige zee, symbool voor het eeuwige verwijlen, het verlangen. 

Met zijn open mond blaast hij mee met de wind en drinkt hij de regen.

We rijden terug door de duinen van de Doornpanne naar De Hoge Blekker 

De Doornpanne vormt samen met De Hoge Blekker en de een prachtig duinmassief van stuifduinen en duingraslanden (240 ha groot).  De kern bestaat  uit een brede depressie (panne) waarvan de begroeiing een mozaïek vormt van bos, struweel (duindoorn) en open duinvegetatie.

De Hoge Blekker is de hoogste duintop van de Vlaamse kust (33 m)

We moeten toch eventjeszoeken voor we de "Tripods"  van de Litouwse kunstenaar Zilvinas Kempinas vinden.
Het staat bovenop de Hoge Blekker,  vlak bij de ingang van het natuurreservaat.

In zijn werk maakt hij dankbaar gebruik van beeld- en klankdragers als videotape en cassetteband om die te verwerken tot kinetische installaties, niet zelden in interactie met de luchtstroom. 

Ook zijn werk Tripods, dat hij voor Beaufort04 op de Duin van Hoge Blekker in Koksijde plaatste, gaat volledig uit van het spel met lucht en licht. Een veld van honderden flikkerende en wiegende aluminium staven van ongeveer 6 meter trekken dadelijk de aandacht naar zich toe. Met dit werk legt Kempinas de nadruk op het belang van de context: zonder de aanwezigheid van omgevingselementen als lucht, licht en landschap bestaat dit werk niet.

Onze volgende stop is in de Duinenabdij.
Tussen de muren van de archeogische site van de Duinenabdij staat het verbluffende kunstwerk van de Spaanse beeldhouwer Jaune Plensa: "Yorkshire Soul I"

Jaume Plensa is gekend voor zijn monumentale menselijke figuren in de openbare ruimte. 

Zowel stille contemplatie als fysieke en gevoelsmatige verkenning komen bovendrijven in Plensa's werk. Zo gaat hij op zoek naar de geneugten en de contradicties van de condition humaine. 

De zittende sculptuur in een legering van aluminium is opgebouwd uit letters. 

Het delicate lichaam zit neer op een steen met de armen om de knieën, als het ware om bescherming te bieden aan zijn eigen emoties terwijl het in conversatie treedt met de toeschouwer.

Los van Beaufort zijn hier nog enkele kunstwerken te zien.

Dit kunstwerk  "Souvenir et Taire la vérité des Cythères", bijgenaamd "De Kiosk"  van Peter Depelchin uit Beauvoorde werd door de stad Koksijde aangekocht 

De Kiosk heeft onomstotelijk het hedendaagse kenmerk van aanzetten tot reflectie. De huidige locatie in het pand van de abdijsite is niet toevallig. Het is dé plaats waar de monniken hun gebed en bezinning in openlucht beleefden. Daar werd plaats gemaakt werd voor de stille gedachte (Taire) in ultieme zelfreflectie. Vanuit deze visie is de band met de abdij duidelijk. Daarnaast zit de titel nog boordevol dubbelzinnige verwijzingen: Cythèra dat symbool staat voor liefde is een buitengewoon bewaard geheim, dat zich niet voortdurend hoeft te openbaren. 

Op die manier kon ook de monnik zijn liefde voor God beleven. Maar bovenal verwijst de titel naar het bewaren (Souvenir) wat één van de meest cruciale taken van het abdijmuseum is.

Niet enkel in symboliek maar ook in architecturale constructie toont het werk een fenomenale raaklijn met de voormalige abdij: verwijzingen naar gotische architecturale elementen in hedendaagse beeldtaal verzoenen geschiedenis succesvol met hedendaagse kunst.

Verder zijn er nog de monniken, zeerobben en konijnen van William Sweetlove.

 

William Sweetlove, geboren in 1949 te Oostende (België) is één van die post-modernistische kunstenaars die de huidige wereld van kunst en cultuur in vraag stelt en dit uit in controversiële collages, schilderijen, objecten of sculpturen.  Hij maakt de meest onverwachte assemblages met plastic voorwerpen en portretteert ‘zijn’ dierenwereld in felle, soms schreeuwende kleuren. Of hij zichzelf bij zijn creaties au sérieux neemt is een open vraag, maar zijn œuvre reflecteert een satirisch-humoristische weerspiegeling van de bekrompenheid van de huidige tendens in de kunstwereld

 In de inkomhal van het museum staat  een maquette van de Zuid-abdijmolen die in 1985 gerestaureerd werd.

De Zuid-Abdijmolen is gelegen op een boogscheut van het Abdijmuseum en bevindt zich op een van de twee oorspronkelijke molenbergen.

De staakmolen zelf is niet de oorspronkelijke abdijmolen. 
Hij dateert van 1773 en stond oorspronkelijk te Houtem, bij Veurne. De gemeente Koksijde kocht de molen aan in 1952.
De restauratie ervan was in 1984 voltooid. Om de molen te doen malen is er een windkracht van vier Beaufort nodig. De molen maalt ongeveer 150 kg per uur. De bloem wordt in drie plaatselijke bakkerijen verwerkt:

Wie zijn kennis van de geschiedenis van de Duinenabdij  wil opfrissen, kan op volgende link terecht :
Geschiedenis van de "Duinenabdij"




We fietsen terug richting zee en zien aan 
Ster der Zee het kunstwerk "Acqua Scivolo" van Anne en Patrick Poirier 
dat na het 1e Beaufort event in 2003 is blijven staan. 

Vertrekkend van de plattegrond van de kerk van de Abdij Ten Duinen, herrijst dit middeleeuwse gebouw in een kunstwerk van kracht en monumentaliteit. 














 We willen graag bij "Siska" iets eten maar het is gesloten, we rijden dan maar verder richting 
 De Panne, en houden halt in Sint-Idesbald op een mooi terras op de dijk. Na meer dan  éen uur wachten op onze "Noorse schotel"  rijden we toch door.

In De Panne gaan we eerst op het strand aan het Canadaplein de indrukwekkende

 "Players" van de Tsjechische kunstenaar Michal Gabriel bewonderen.

Zijn Players, met hun eindeloze armen vastgeketend aan de grond, geven een pijnlijk statische indruk. 

Als een rondhangende bende geven ze een angstaanjagende indruk; later lijken ze dan weer meer als buitenstaander-observator onbeweeglijk op hun plaats te staan, zonder ook maar de kleinste kans op interactie. 

Met hun handen diep in het zand van De Panne geworteld, is het speculeren naar wat daar onder de grond gebeurt...

 

We zoeken nu eerst de Villa Le Chalutier in de Bortierlaan waar de Spaanse kunstenaar  

Isaac Cordal  een deel van zijn installatie als het ware  heeft "ingeplant".

Isaac Cordal woont en werkt sinds enige tijd in Brussel als street artist. Door te werken op kleine schaal creëert de kunstenaar voor zichzelf een enorme bewegingsvrijheid. Hij gaat op stap met soms tot twintig beelden in zijn rugzak, om ze te verspreiden in de omgeving. Hij gebruikt hiervoor zelden sculpturen die meer dan 25 cm hoog zijn. 

Het achterliggende idee is dat de stad tot decor verwordt voor deze sculptuurtjes, en dat ze achter, onder en tussen het stadsmeubilair beschutting vinden. Net het feit dat de ingrepen steeds een tijdelijke aard hebben en dat iedere passant een onvrijwillige toeschouwer kan worden, interesseert Cordal. Vaak uit hij in zijn installaties een bezorgdheid over onze problematische relatie met natuur in de stad en over de schrijnende desinteresse en passiviteit tegenover de steeds uitzichtlozere toestand van het milieu.

 

Zo ook met de installatie "Waiting for the Climate Change"  op het strand aan de Leopold I esplanade.

Met zijn installatie in Villa Le Chalutier (hierboven) werkt Cordal in verschillende scenario’s verder op dit thema. 

De kleine figuurtjes staan op een paal, voorlopig nog hoog en droog, te wachten op de gevolgen van de opwarming van de aarde. Met een reddingsboei rond hun middel staan ze gelaten te wachten tot de zee hen komt meevoeren. 

In vijf 45ft  containers op het strand is er een bijzonder interessante foto-installatie van  

Jo Struyven.

Het is een  nooit vertoond totaal overzicht van de Belgische kust en het zich erover bevindende deel van de Engelse kust, gefotografeerd van op zee, frontaal zonder perspectief.

Een confrontatie van twee totaal verschillende werelden.

De foto's kan je op volgende link bekijken:

Land in Zicht !

Het boek van de tentoonstelling bevat gedetaillieerd elke plaatsnaam en per blad éen coordinaat noorderbreedte waardoor je exact kunt berekenen wie of wat je overbuur is aan de andere kant van het kanaal.

Voor het Gemeentehuis is een (blijvende) integratie geplaatst van de Maltese kunstenaar 

Norbert Franis Attard: "Boundaries of Infinity"

De betonnen waterpartij bevat een verticaal sculpturaal element dat gebaseerd is op de rij van Fibonacci en de volmaakte vormen van de Gulden Snede. 

In woorden is elk element van de rij van Fibonacci steeds de som van de twee voorgaande elementen, beginnend met 0 en 1. Deze sequentie komt vaak voor in de natuur, onder andere bij de groei van planten en bloemen, het voortplantingsgedrag van dieren en de vorm van schelpen. De spiraalfiguur gebaseerd op de rij van Fibonacci staat dan ook symbool voor de perfecte vorm, voor de oneindigheid van de natuur en de grootsheid van de zee.

In het voorbijrijden stoppen we even aan het Tramdepot.   

Tussen de sporen van dit art-decotranstelplaats van De Lijn uit 1936, bevindt zich nog altijd het kunstwerk "Twin Stations"  van de Amerikaanse kunstenaar Matt Mullican, daar geplaatst in 2009 ter gelegenheid van Beaufort03.

Voor we naar Veurne fietsen (waar Miet en ikzelf vandaan komen) bezoeken we de 

Abdijhoeve Ten Bogaerde waar enkele werken "Oeuvres diverses" van Claire Fontaine te zien zijn.

De Abdijhoeve Ten Bogaerde, gold als het invloedrijkste uithof van de Koksijdse duinheren van de Duinenabdij. Wouter Cath en zijn broers schonken tussen 1143 en 1148 hun boerderij aan de abdij. Na de godsdiensttroebelen aan het einde van de 16de eeuw, beslissen de monniken om de gemeenschap voorlopig op Ten Bogaerde onder te brengen. In 1627 verhuizen ze definitief naar Brugge waarna in 1794 een Frans garnizoen er zijn intrek neemt zodat de hoeve opnieuw als boerderij dienst doet. Nikolaas de Roovere schenkt in 1883, als laatste monnik van Ten Duinen, de herworven boerderij aan het nieuw op te richten bisdom Brugge. Van 1950 tot 2003 neemt de Vrije Landbouwschool van Nieuwpoort de exploitatie van de landerijen op zich. 

In 2004 werd de abdijhoeve door de gemeente Koksijde aangekocht. Ze maakt als cultureel centrum opnieuw deel uit van het recent gemoderniseerde museum Ten Duinen 1138. Binnen de gedeeltelijk bewaarde grachten en omheiningsmuren treffen we volgende gebouwen aan: het poortgebouw, een stallingenvleugel, de monumentale cisterciënzerschuur, de abdijkerk en de abtswoning. Al deze onderdelen zijn gerangschikt rondom een centraal grasplein met vijver. In het prachtig historisch kader van de abdijkerk vinden geregeld tentoonstellingen, educatieve en culturele evenementen plaats.  

Het beeld "La Caille" van George Grard

Voor Beaufort04 werd de benedenverdieping van Abdijhoeve Ten Bogaerde onder handen genomen door het Franse kunstenaarscollectief Claire Fontaine. Op uitnodiging van Hilde Teerlinck, curator van het FRAC Nord-Pas de Calais in Duinkerke, presenteert het collectief twee bestaande werken aangekocht door het FRAC, naast nieuw werk dat ze specifiek voor Beaufort04 creëerden. 

Claire Fontaine, genoemd naar de gelijknamige schoolschriftjes, werkt als zelfverklaard readymade artist en heeft ondertussen een œuvre van neo-conceptuele kunst opgebouwd dat vaak op het werk van anderen lijkt. In een enorme variatie aan vormen stelt het werk van Claire Fontaine voortdurend het politieke onvermogen en het gebrek aan eigenheid in de hedendaagse kunst in vraag. 

Het werk Untitled (Identité, Souveraineté et Tradition) speelt met de betekenis en de (machts) verhoudingen van het ultieme nationale symbool : de Vlag

Please God Make Tomorrow Better plaatst, vermomd als verkiezingsslogan, een vraagteken bij de aanpak van de huidige economische crisis.Het werk Untitled (Christies : Lehman Bros. Sale, Wed. 29.09.2010 at 12.00pm) toont pagina’s uit de veilingscatalogus van de collectie maritieme schilderijen van Lehman Brothers, de bekende Amerikaanse investeringsbank die in 2008 op de fles ging. Door het verheffen van deze pagina’s tot kunstwerk bekritiseren ze enerzijds de werking van de financiële markt en anderzijds de marktgedrevenheid van de hedendaagse kunstwereld. 

In de Abtskapel van Ten Bogaerde is er ook de zomertentoonstelling van Cultureel Koksijde "Documentation" met tekstwerken van Brody Neuenschwander.

 Hedendaagse kunst leeft in de schaduw van woorden. Kunstenaars spreken, critici schrijven en het publiek zoekt naar ‘be-teken-is’.  Kubstenaars importeren woorden in hun kunstwerken: schilderijen met tekst in verweven, collages met flarden van krantenartikels, neoninstallaties, monumentale woorden op gebouwen of videoschermen.

Brody Neuenschwander  kijkt ook naar wat er momenteel gebeurt in andere culturen. De beeldende kunst van bijvoorbeeld de Chinese of Arabische cultuur werd eeuwenlang gedomineerd door kalligrafie - de kunst van het geschreven woord.

Op de Grote Markt in Veurne gaan we bij Verdonck een boerenboterham met ham, kaas en paté eten, en daarna, natuurlijk, een ijsje.




Verder bezoeken we in Veurne niets, we fietsten terug naar Oostduinkerke langs de ons overbekende Nieuwpoortse vaart (officiele naam Kanaal Nieuwpoort-Veurne) naar Wulpen.

Terug in Oostduinkerke fietsen we naar het Visserijmuseum (achter het Oud Gemeentehuis). 

waar de "Journeys" (collages) van Melita Couta  te zien zijn op de muren van het vroegere kerkhof.

In haar Journeys zoekt de kunstenares verbanden en verschillen tussen mensen en plaatsen op, met als resultaat een kaart mét bewoners.

Kaarten zijn voor haar niet alleen de weergave van landschapselementen, maar kunnen evengoed structuren weergeven van een geheel ander soort.

Hiervoor gebruikt ze zowel archiefmateriaal van het Visserijmuseum als eigen familiefoto’s.

Zo creëert ze met collages van oude foto's en landkaarten een nieuw universum, dat haar eigen Cypriotische achtergrond verweeft met de rijke geschiedenis van de vissersfamilies van Koksijde.

Een gedicht van Frédéric Leroy

Behalve enkele gedichten bevinden zich op de muren ook portretten van vissersvrouwen gemaakt door Wouter Rawoens.

 

Hiermee zit onze uitstap erop, nu terug naar de auto in Nieuwpoort (toch 67 kms. op de teller.)

Van Beaufort heb ik nu ongeveer alles gezien.  
Enkel de kunstwerken in Bredene, en het project  "Te kust en te keur" in het Mu.Zee in Oostende staat nog op het programma.